Aften

Aften: de kans is groot dat je er al wel eens last van hebt gehad. Aften zijn blaren of blaasjes in de mondholte. Ze kunnen overal in de mond voorkomen: op de tong, het wangslijmvlies en zelfs in de keel, maar komen vooral voor op de zachte gedeelten van de mond. De blaasjes komen niet voor op het tandvlees of op het harde gehemelte van de mond. Een afte of blaasje ziet eruit als
een rond wit vlekje, omringd door rood, geïrriteerd weefsel. Vaak ontstaan de blaasjes in groepjes van twee of drie, en zijn ze in de meeste gevallen niet groter dan een centimeter. Er komen ook grote aften voor: deze zijn zeldzamer en vaak ook meer hardnekkig. Deze blaasjes genezen langzamer en kunnen ook littekens achterlaten in de mondholte[1] .

Aften komen zeer veel voor

zeker 20% van de bevolking heeft al eens last gehad van aften. Vaak gaat het dan om een kleine blaar in mond of keel. Grote aften komen minder vaak voor bij gezonde mensen. Aften worden ook wel eens aftae, blaasjes, blaren, stomatitis aftosa of orale ulceraties genoemd.

Minor aften/Mikulicz’s aften

Een vorm van kleine blaasjes (niet groter dan 1 cm). Genezen meestal binnen twee weken, zijn niet diep en laten dus geen littekens achter in de mond. Komen veel voor: veel mensen zullen deze vorm wel kennen of hier zelfs wel eens last van hebben[2]1.

Major aften/Sutton’s disease

Grotere en diepere blaasjes (groter dan 1 cm). Kunnen weken tot maanden blijven zitten en ook littekens achterlaten. Deze aften kunnen extreem pijnlijk zijn en worden dan vaak ook behandeld door de dokter[2]2.

Herpetiforme aften

Grote groepen van kleine aften (1-2 mm). Komen voor in groepen van 10 tot 100 blaasjes en genezen zonder littekenvorming binnen twee weken. Deze blaasjes kunnen ontstaan door een virusinfectie, maar dat hoeft niet[2]3.

Ziekte van Behçet

Een chronische aandoening, die zich vooral kenmerkt door het ontstaan van aften. Deze zweertjes zijn niet alleen in de mond te vinden, maar ook op de genitaliën. De ziekte van Behçet heeft nog meer symptomen, zoals oogafwijkingen, neurologische afwijkingen, maag-darmklachten en afwijkingen van de bloedvaten. Aften is dus enkel een van de symptomen van de ziekte van Behçet. Wel is het in de meeste gevallen een van de eerste en meest kenmerkende symptomen van deze ziekte[3].

De symptomen van aften zijn vaak wel duidelijk.

Ze kunnen namelijk erg veel pijn doen, en je kunt ze zien zitten met het blote oog. De pijn houdt bij kleine blaasjes gemiddeld een week aan en versterkt zich wanneer het blaasje wordt aangeraakt met de tong of met voedsel. Grote aften kunnen nog extra symptomen geven, zoals koorts, opgezette lymfeklieren in de hals en vermoeidheid. Over het algemeen zijn aften ongevaarlijk, vooral bij verder gezonde mensen.

Neem contact op met je dokter wanneer je de volgende klachten hebt:

• Ongewoon grote aften
• Terugkerende aften, vooral in combinatie met andere lichamelijke klachten
• Aften die na twee weken niet over gaan
• Blaasjes die zich uitstrekken richting de buitenkant van de lippen
• Extreme pijn, moeite met eten en drinken. Deze pijn kan verlicht worden met medicatie, zodat je kunt eten en drinken
• Hoge koorts. Er kan dan namelijk sprake zijn van een infectie, die de blaasjes veroorzaakt

Heb je een beschadiging van je tanden, een beugel of spalk, gebitsproblemen, of iets anders in de mond dat de blaren zou kunnen veroorzaken? Neem dan contact

Risicofactoren

Iedereen kan aften ontwikkelen, maar sommige mensen zijn wel extra gevoelig voor het ontwikkelen van deze blaasjes. Aften komen vaker voor bij rokers. Het lijkt er dus op dat roken een belangrijke risicofactor is voor het ontwikkelen van aften. Dat is ook logisch, roken is niet bevorderlijk voor de gezondheid van de mond. Ook komen aften vaker voor bij kinderen en dragers van een beugel. De beugel zorgt namelijk voor frictie in de mond, die tot beschadigingen kan leiden.

Een andere risicofactor is het hebben van een verzwakt immuunsysteem.

Patiënten met ziekten die zorgen voor een verzwakt immuunsysteem, zoals AIDS of vormen van kanker, hebben vaak grote blaasjes in mond en keel.

Een verzwakt immuunsysteem kan echter bij iedereen optreden. Het is dan vanzelfsprekend dat het immuunsysteem niet in dezelfde mate verzwakt is als het immuunsysteem van iemand die aan een ernstige ziekte lijdt, maar een lichte verzwakking van het immuunsysteem kan er al voor zorgen dat bepaalde virussen de kop op steken. Hiernaast is stress ook een belangrijke factor.
Stress verzwakt namelijk het immuunsysteem.

De tips in dit artikel zijn in de eerste plaats geschreven voor gezonde volwassenen. Neem bij twijfel over je gezondheid altijd contact op met je huisarts.

Oorzaken van aften

De oorzaken van aften zijn niet altijd aan te wijzen, en binnen de reguliere geneeskunde wordt de oorzaak van de blaasjes niet altijd onderzocht. Ruim 20% van de bevolking heeft wel eens last gehad van aften. Het is dus een aandoening die vaak voorkomt. Vaak is er geen oorzaak aan te wijzen.

In de meeste gevallen worden aften veroorzaakt door een lokale beschadiging in de mond, bijvoorbeeld op de wang bijten of te hard tandenpoetsen, of door een beugel. Ook kunnen aften veroorzaakt worden door frictie, bijvoorbeeld door een beugel of kunstgebit. Het is dan belangrijk om naar de tandarts of orthodontist te gaan, zodat het probleem opgelost kan worden. Dit geldt ook bij aften die veroorzaakt worden door een slechte mondhygiëne of gebitsproblemen, zoals een droge mond.

Soms worden aften ook uitgelokt door bepaalde medicatie of door veranderingen in het lichaam. Sommige vrouwen krijgen bijvoorbeeld last van aften tijdens de menstruatie of menopauze (overgang).

Ook kunnen aften samengaan met, of veroorzaakt worden door, een virusinfectie. Aften ontstaan namelijk vaak wanneer de weerstand verminderd is. Ze komen ook vaak voor bij mensen met een ernstig verminderde weerstand, bijvoorbeeld bij mensen die behandeld worden tegen kanker.
Chemotherapie tast zowel het immuunsysteem als het mondslijmvlies aan. Het immuunsysteem kan ook verzwakt zijn door andere oorzaken, zoals stress.

Er zijn ook bepaalde chronische aandoeningen die blaasjes in mond en keel kunnen veroorzaken. Eerder in dit artikel is de ziekte van Behçet[3] al besproken. Maar ook aandoeningen aan het maag-darmstelsel zoals coeliakie (glutenintolerantie), de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa (chronische darmontstekingen) kunnen aften veroorzaken. De mond is namelijk een belangrijk onderdeel van het spijsverteringsstelsel.

Er is in onderzoek een verband aangetoond tussen voeding en aften: in het bijzonder tussen aften en een tekort aan vitamine C, vitamine B12, foliumzuur en ijzer. Een tekort aan een of meer van deze vitaminen en mineralen kan dus ook meehelpen aan het veroorzaken van aften. Ook kan de opname van deze voedingsstoffen verstoord zijn door de eerder genoemde aandoeningen van het maag-darmstelsel.

Diagnose van aften

De diagnose is makkelijk te stellen door iedere arts of tandarts. Het is namelijk makkelijk om de zweertjes in de mond te zien zitten. Er zijn dus geen specifieke testen nodig die aften kunnen vaststellen. Dit kan gewoon met het blote oog: de zweertjes zien er vaak erg specifiek uit en zijn duidelijk aanwezig en pijnlijk.

Als er een vermoeden is van een onderliggende aandoening, kan er verder onderzoek worden gedaan, bijvoorbeeld bloedonderzoek of onderzoek van de cellen van het blaasje zelf. Dit wordt echter bijna nooit gedaan. De meeste aften verdwijnen vanzelf, maar de klachten zijn wel vaak terugkerend[4].

Energetische geneeswijzen

Vaak wordt er in de reguliere geneeskunde geen onderzoek gedaan naar de onderliggende oorzaak, hoewel dit wel belangrijk is. Vooral bij terugkerende klachten, of onverklaarbare aften, is het belangrijk om naar de onderliggende oorzaak te kijken. Door metingen en onderzoeken zal een alternatief arts de oorzaak proberen te achterhalen. Dit gebeurt bijvoorbeeld door middel van een bodyscan, bloedonderzoek en onderzoek op allergieën of overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen.

Spijsvertering en aften

Aften zijn in de eerste plaats een ziekte van het spijsverteringsstelsel. Dit geldt overigens ook voor andere ontstekingen in de mondholte. De mond is immers het eerste onderdeel van het spijsverteringsstelsel. Aften kunnen dus ontstaan door een slechte voeding, een niet goed functionerend spijsverteringsstelsel, tekorten aan vitaminen en mineralen of stress. Stress kan namelijk een grote negatieve invloed hebben op de darmen en de gezondheid van het spijsverteringsstelsel.

Het is dan ook belangrijk om met stress leren om te gaan, om zo ook het lichaam en de darmen gezond te houden.

Ook kan er sprake zijn van een overgevoeligheid op bepaalde voeding. Hier kan een alternatief arts ook op testen. Een overgevoeligheid of allergie kan ervoor zorgen dat het spijsverteringsstelsel niet goed functioneert.

Omdat de weerstand en de darmen zo afhankelijk van elkaar zijn, is er ook vaak een probleem met de weerstand, het immuunsysteem, samen met darmproblemen. Aften treden dan ook wel eens op na een antibioticakuur, waarbij de goede bacteriën in de darmen uit balans zijn.

Het immuunsysteem en aften

De alternatief arts zal verschillende metingen uitvoeren bij patiënten met aften. Vaak worden er dan pathogene (ziekmakende) virussen gevonden in het lichaam. Deze virussen maken niet direct ziek, maar kunnen bij een verzwakt immuunsysteem wel voor klachten zorgen.

Vaak hebben patiënten met aften een verzwakt immuunsysteem, waardoor deze virussen vrij spel krijgen om schade aan te richten in het lichaam. Vaak zal de patiënt dan ook meerdere keren last krijgen van aften, als er niets wordt gedaan om het immuunsysteem te versterken.

Virussen en aften hebben een belangrijke relatie binnen de energetische geneeskunde. Virussen zijn de kleinste micro-organismen. Bekende voorbeelden van virussen zijn griep, hiv en het verkoudheidsvirus. Deze virussen zorgen vaak voor directe klachten. Er zijn echter ook virussen die sluimerend in het lichaam kunnen blijven, en pas klachten geven wanneer het immuunsysteem verzwakt is, bijvoorbeeld door stress of slechte voeding.

Eerder in dit artikel is al gesproken over het immuunsysteem. Het immuunsysteem, ook wel het afweersysteem genoemd, is de verdediging van het lichaam tegen schadelijke stoffen, bacteriën, virussen en schimmels. De eerste verdediging is natuurlijk de huid en slijmvliezen binnen en buiten het lichaam. Ook lichaamsvochten maken ziekteverwekkers onschadelijk. Dringt een ziekteverwekker door deze barrières heen, dan treedt de aangeboren verdediging van het lichaam in werking. Dit gebeurt ook wanneer het lichaam voor de eerste keer in contact komt met een ziekteverwekker.

Hier spelen de witte bloedcellen (lymfocyten), die zich overal in het bloed bevinden en gemaakt worden door het beenmerg, de thymus en de lymfeklieren, een rol. Deze cellen vallen ziekteverwekkers aan. Vervolgens worden de gedode ziekteverwekkers opgeruimd door macrofagen. Dit zijn cellen die aan fagocytose doen: het opnemen en kapot maken van lichaamsvreemde cellen. De macrofagen bevinden zich door het hele lichaam, in een systeem dat het reticulo-endotheliaal systeem (RES) wordt genoemd. Hiertoe behoren de lever, het beenmerg, de milt en de lymfeklieren.

Wanneer deze aangeboren verdediging niet of niet genoeg werkt, treedt de specifieke immuniteit in werking. Deze bestaat uit de B-lymfocyten en T-lymfocyten. Deze speciale witte bloedcellen herkennen of de ziekteverwekker al eerder in het lichaam is geweest, en hebben dus een ‘geheugen’. Deze witte bloedcellen maken antistoffen aan, of zorgen ervoor dat andere delen van het immuunsysteem in werking worden gesteld.

Binnen de energetische geneeskunde kan het immuunsysteem verstoord worden door ziekmakende bacteriën en (met name) virussen, gifstoffen, emoties, elektrosmog en allergieën/overgevoeligheden.

Micro-organismen kunnen onderverdeeld worden in onschuldige, goede, slechte en extreem slechte ziekteverwekkers. Extreem slechte micro-organismen leiden ook bij mensen met een perfect immuunsysteem tot ziekte. Denk dan aan ebola. Slechte micro-organismen veroorzaken ziekten bij mensen met een zwakker immuunsysteem. Goede micro-organismen werken samen met het lichaam, bijvoorbeeld in de darm. Onschuldige micro-organismen geven ons lichaam geen voordeel, maar ook geen nadeel.

Het is dus belangrijk om het immuunsysteem gezond te houden. Zo houd je de kans op ziekte zo klein mogelijk. Wanneer het immuunsysteem verzwakt is, krijgen ziekteverwekkers sneller een kans en kunnen zo zorgen voor verschillende lichamelijke klachten.

Reguliere behandeling van aften

Bij lichte vormen is de behandeling vaak afwachtend. Er is binnen de reguliere geneeskunde namelijk niet veel te doen aan aften. De arts kan pijnstillers voorschrijven. Denk dan aan paracetamol. Ook zijn er producten voor de mondverzorging, bijvoorbeeld een speciale mondgel of mondspoeling. Er zijn ook middelen met een plaatselijk verdovend middel, die op de blaasjes aangebracht kunnen worden. Deze werken voornamelijk bij ernstige pijn, maar lossen het probleem niet op.

Bij ernstige of terugkerende klachten zal de arts een behandeling met corticosteroïden in gang zetten. Dit wordt meestal gedaan bij grote aften of bij steeds terugkerende klachten. Het nadeel hiervan is dat corticosteroïden het immuunsysteem onderdrukken[5].

Natuurlijke behandeling van aften

Het is belangrijk om de patiënt energetisch in balans te krijgen. Het hebben van aften is namelijk een teken dat het immuunsysteem verzwakt is. Het is belangrijk voor zo’n patiënt om het immuunsysteem weer sterk te krijgen. Het aanpassen van de leefstijl en het nemen van bepaalde supplementen kunnen hierbij helpen.

Er zijn verschillende bekende ‘huismiddeltjes’ voor het verlichten van de pijn. De bekendste remedie is bijvoorbeeld het gorgelen of spoelen met kamillethee. Kamille is een kruid dat verlichtend werkt. Bij milde klachten kunnen deze huismiddeltjes goed werken. Ook middelen zoals aloë vera, tea tree olie, kurkuma en honing worden vaak gebruikt ter verlichting. Deze middeltjes pakken niet de oorzaak van de klachten aan.

Het immuunsysteem versterken

Omdat virussen een belangrijke oorzaak kunnen zijn van aften, is het belangrijk om de sluimerende infecties in het lichaam aan te pakken. Dit kan bijvoorbeeld met supplementen, (resonantie)homeopathie, orthomoleculaire middelen en het herstel van het immuunsysteem door het gebruiken van supplementen en goede voeding.

Er zijn verschillende supplementen die kunnen helpen bij het versterken van het immuunsysteem.
Het supplement Immunocare versterkt het immuunsysteem, vooral in combinatie met C4 Balance.
De darmen kunnen hersteld worden door het middel Pro-Flora Balance. Bij een terugkerende activiteit van virussen in het lichaam wordt vaak een regime van verschillende supplementen voorgeschreven. De supplementen Viri Balance of Elaps Balance in combinatie met Lymfo Balance of Detox Balance kunnen goed werken bij deze sluimerende virusactiviteit in het lichaam. Ook het middel Livercare wordt vaak gebruikt, ter ondersteuning.

Een ander middel dat vaak gebruikt wordt bij virussen is Lysine 500. Dit is een middel dat met name werkt bij herpesvirussen in het lichaam.

Deze supplementen werken het beste in combinatie met een gezond, goed dieet en het vermijden van voedingsmiddelen waar een allergie of overgevoeligheid voor bestaat. Zorg hiernaast ook voor voldoende lichaamsbeweging en het verminderen van stress.

Het maag-darmstelsel behandelen

Vaak zal de natuurarts of orthomoleculair arts een dagelijkse routine van bepaalde supplementen voorschrijven, om er zo voor te zorgen dat het immuunsysteem versterkt wordt. Dit gebeurt natuurlijk samen met het volgen van een goed dieet en voldoende beweging, om zo het hele lichaam gezond te houden.

Er is, in zowel de reguliere als alternatieve geneeskunde, ook een duidelijke relatie tussen voeding en aften vastgesteld. Een tekort aan vitamine C, vitamine B12, foliumzuur of ijzer kan bijdragen aan het ontstaan van aften[6]. Eet dus gezond en gevarieerd, zodat je geen tekort krijgt aan deze vitaminen en mineralen. Neem zo nodig een extra (multi)vitamine. Dit is met name belangrijk wanneer je vegetarisch of veganistisch eet, of een ander beperkt dieet hebt.

Het is mogelijk om de darm weer te helen met behulp van dieet, supplementen en darmtherapie. Ook het vermijden van voeding waarvoor een allergie of overgevoeligheid bestaat, is belangrijk. Het supplement Permeability Support kan ervoor zorgen dat de darm weer beter voedingsstoffen op gaat nemen. Ook de supplementen Livercare, ProBio Forte, Pro Flora Balance, Immunocare en C4 Balance hebben een gunstige werking op de darmflora en de werking van de darm.

Het is ook belangrijk dat emoties goed verwerkt worden. Stress is namelijk een belangrijke veroorzaker van aften. De supplementen Emotio Balance en Meridian Balance kunnen hierbij een handje helpen. Ook kun je de stress verminderen door bijvoorbeeld yoga, meditatie of mindfullness.
Hiernaast zijn aften een van de ziektebeelden die goed behandeld kunnen worden met een behandeling met acupunctuur.

Voorkomen van aften

Vaak zijn aften terugkerend, vooral als de onderliggende oorzaak niet wordt aangepakt. Gelukkig is het wel mogelijk om het ontstaan van nieuwe blaasjes te voorkomen, aanvullend aan de homeopathische of orthomoleculaire behandeling. Dit kun je makkelijk doen in het dagelijks leven, door je te houden aan de volgende regels.

• Let op je voeding. Vermijd voeding die je mond kan irriteren. Denk dan aan harde, scherpe voeding zoals chips of zout eten, pittig eten of zuur eten, zoals citrusvruchten. Eet gezond en gevarieerd. Door een gezonde voeding houd je je weerstand goed op peil. Neem zo nodig een multivitamine om tekorten aan te vullen.
• Verzorg je mond goed: 2x daags poetsen, dagelijks flossen en zo nodig spoelen met mondwater. Gebruik een zachte tandenborstel en vermijd mondspoelingen met alcohol. Deze irriteren de mond. Rook niet, dat is niet bevorderlijk voor de gezondheid van de mond.
• Heb je een beugel, kunstgebit, spalk of brug? Bezoek dan je tandarts of orthodontist. Er is een speciale was, die aangebracht kan worden op de beugel en zo frictie en irritatie kan verminderen.
• Vermijd en verminder stress. Overweeg je stress te verminderen door bijvoorbeeld sport of meditatie. Stress is funest voor het immuunsysteem.

Kortom, aften zijn een onschuldige, maar vervelende en pijnlijke aandoening. Vaak is er geen directe oorzaak te vinden voor het ontstaan van aften. Ze genezen vaak vanzelf, maar kunnen ook goed behandeld worden met bepaalde supplementen. Als je vaker last hebt van aften, is het goed om eens te kijken naar de onderliggende oorzaak van je klachten. Zo houd je je lichaam gezond en voorkom je dat de klachten steeds terugkeren.

BRONNEN:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/canker-sore/symptoms-causes/syc-20370615
2. https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/atxt/Aften.htm
3. https://www.mmc.nl/regionaalreumacentrum/aandoening-en-behandeling/ziekte-van-behcet/
4. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/canker-sore/diagnosis-treatment/drc-20370620
5. https://www.thuisarts.nl/aften-0
6. https://www.mlds.nl/ziekten/aften/
   Zakboek mondziekten, kaak-en aangezichtschirurgie: een leidraad voor de medische praktijk:
7. https://books.google.nl/books?hl=nl&lr=lang_nl&id=PHvdBgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA5&dq=aften&ots=SVN7DeUWHG&sig=ptoxO8IV2hYHZ4obICtBZkCk8YM#v=onepage&q=aften&f=false
8. http://ericvanschijndel.nl/web/academie/1318236809/Academie-NL